Ẩm thực là một nét đẹp văn hóa của người Việt Nam, vì thế, mỗi dịp Tết đến xuân về những mâm cỗ ngày Tết được mọi gia đình chú trọng. Mâm cỗ có thể lớn hoặc nhỏ tùy theo điều kiện của mỗi nhà và mỗi vùng miền lại mang nét đặc trưng riêng. Hôm nay, Nguyễn Kim sẽ giới thiệu cho bạn những món ăn ngày Tết 3 miền Bắc -Trung – Nam mang đậm nét cổ truyền và bản sắc nước ta trong bài viết dưới đây nhé!
Các món ăn ngày Tết miền Bắc
Bánh chưng
Ông bà xưa thường có câu: “Thịt mỡ dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”. Bánh chưng là sự kết hợp hài hòa giữa gạo nếp dẻo, đậu xanh ngọt bùi, vị tiêu cay nhẹ, thịt lợn béo ngậy và được gói vuông bằng lá dong tạo nên hương vị ngày Tết không thể lẫn vào đâu được. Ngoài ra, cái khung cảnh ngồi 8-10 giờ đồng hồ để canh nồi bánh chưng chón đã đi vào tiềm thức của người dân miền Bắc.
Xôi gấc
Theo quan niệm của ông bà xưa, màu đỏ là màu của sự may mắn, màu của hạnh phúc lứa đôi. Do đó, trong những ngày rằm, ngày lễ, đặc biệt là ngày Tết Nguyên Đán thì nhất định phải có 1 đĩa xôi gấc.
Xôi gấc được nấu từ gạo nếp ngon trộn lẫn với thịt quả gấc tươi rồi cho vào nồi hấp. Sau khi xôi chín sẽ có màu đỏ tươi rất đẹp mắt, thơm ngon mà lại rất bổ dưỡng với hàm lượng vitamin A cao.
Dưa hành
Dưa hành là một món ăn dân dã nhưng lại rất đặc biệt trong những món ăn ngày Tết của người Bắc. Món ăn này có vị chua, cay nhẹ được dùng để ăn kèm với bánh chưng hoặc thịt đông rất ngon. Dưa chua được xem là món ăn chống ngán vô cùng hữu hiệu nhất là trong những Tết mà bạn cần biết.
Nem rán
Nem rán bên ngoài màu vàng óng, bên trong thì chứa đầy thịt lợn, mộc nhĩ, nấm hương và giá. Món ăn này mang đến vị ngon, giòn rụm rất hấp dẫn không thể thiếu trong những ngày Tết Nguyên Đán của người miền Bắc. Nem rán được rất nhiều người ưa thích và còn được xem là món ăn tượng trưng cho “quốc hồn, quốc túy” của người Việt.
Giò lụa
Giò lụa thường được đặt ở vị trí trung tâm của mâm cỗ ngày Tết, chúng có ý nghĩa trong ấm ngoài êm, phúc lộc đầy nhà. Món ăn này được làm từ thịt lợn xay nhuyễn và gói bằng lá chuối rồi luộc chín. Những miếng giò giòn dai, thơm ngon có thể ăn kèm với cơm hay bánh mì đều được. Bạn có thể bảo quản giò trong ngăn mát tủ lạnh và mang ra đãi khách bất cứ lúc nào, đặc biệt là trong những dịp Tết.
Thịt gà luộc
Gà luộc là món ăn đơn giản nhưng lại không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Bắc. Thịt gà có vị ngọt thơm ăn kèm với lá chanh và chấm muối chanh ớt sẽ mang lại một hương vị riêng lạ miệng và rất khó quên. Đĩa gà luộc được bày biện trong mâm cơm đãi khách nổi bật nhờ màu vàng ươm, thịt mềm và da căng bóng thật hấp dẫn.
Canh bóng bì lợn
Canh bóng bì lợn còn có tên gọi khác là canh bóng thả. Đây là món ăn luôn xuất hiện trong mâm cỗ mỗi dịp Tết của người miền Bắc. Món ăn này có vị ngọt thanh của nước dùng, thịt mọc béo ngậy, bóng bì giòn sần sật, hương nấm thơm lừng và các loại rau củ giúp tạo nên hương vị trọn vẹn cho món ăn.
Giò xào
Đây là món ăn ngày Tết truyền thống của người miền Bắc và hiện nay đã phổ biến khắp cả nước. Giò xào với thành phần chính là thịt thủ xào chín cùng một số nguyên liệu như mộc nhĩ, muối, hạt nêm, tiêu xay,… rồi gói và nén chặt trong lá chuối.
Canh măng khô
Những ngày Tết đến Xuân về thường không thể thiếu bát canh măng nóng hổi với hương vị thơm ngon, béo ngậy. Nồi canh măng nấu cùng chân giò là món ăn đặc trưng của người miền Bắc mỗi dịp Tết. Đây cũng được xem là một nét văn hóa truyền thống của ông bà xa xưa với thói quen ăn những món có nguồn gốc từ thiên nhiên.
Những món ăn ngày tết miền Trung
Bánh tét
Ở miền Trung và cả miền Nam bánh tét được gói bằng lá chuối và tạo thành từng đòn hình trụ. Bánh có nhiều loại cho bạn lựa chọn như bánh mặn, bánh ngọt, bánh không nhân, bánh thập cẩm. Khi ăn sẽ cảm nhận rõ rệt vị ngon của các loại nguyên liệu bên trong vô cùng hấp dẫn.
Nem chua
Đây là món ăn đặc sản được làm từ thịt heo tẩm ướp gia vị, trộn chung với thính gạo rồi gói lại trong lá ổi hoặc lá chùm ruột để trong vài ngày sẽ có vị chua, dai dai, cay cay, ăn rất hấp dẫn. Nem chua miền Trung thường có vị chua dịu nhẹ và được ăn kèm với tỏi để tăng thêm hương vị. Ngày nay, món nem chua có nhiều biến tấu khác nhau nhưng vẫn vị chua ngon độc đáo.
Dưa món
Dưa món là món ăn được kết hợp từ nhiều nguyên liệu như cà rốt, đu đủ, củ kiệu, dưa leo,… để tạo nên một món ngon khiến bạn không thể cưỡng lại nổi. Khi nghe qua tên gọi thì có vẻ đơn giản nhưng để làm được món ăn đầy màu sắc, có vị chua thơm ngon thì tốn không ít thời gian và cần sự tỉ mỉ. Người miền Trung thường ăn bánh tét dẻo mềm cùng với dưa món giòn giòn, chua chua mang lại cảm giác ngon miệng khó quên.
Thịt ngâm mắm
Vào mỗi dịp Tết đến, thịt ngâm mắm là món ăn khá phổ biến ở các tỉnh miền Trung. Nguyên liệu chính để làm món ăn này có thể là thịt heo hoặc thịt bò, sau khi sơ chế xong sẽ được ngâm vào nước mắm đường đã nấu theo tỷ lệ nhất định.
Từng thớ thịt săn chắc được ngâm trong nước mắm để nhiều ngày sẽ tạo nên món ăn cực kỳ hấp dẫn và ngon miệng. Thịt ngâm mắm có vị mặn mặn, ngọt ngọt thường ăn kèm với cơm trắng, xôi nếp, bánh tét hay dưa món chua ngọt và rau sống, rau thơm.
Chả bò
Trên bàn tiệc đãi khách trong những ngày Tết đến Xuân về của người miền Trung thường có những khoanh chả bò màu đỏ hồng rất đẹp mắt. Với vị mặn, giòn giòn, dai dai và mùi thơm nồng của tiêu đen khiến món chả này không thể thiếu trong các dịp lễ Tết cổ truyền của người miền Trung.
Tôm chua
Một món ăn bình dị, dân dã không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Trung chính là tôm chua, đặc sản của xứ Huế. Món ăn có hương vị chua thanh, ngọt đậm đà của tôm và cay nồng của các loại gia vị đã tạo nên một ấn tượng khó quên cho những ai đã từng ăn qua. Tôm chua thường được nhiều người dùng làm gỏi, chấm với các món luộc hay cuốn với các loại rau thơm và bánh tráng ăn rất ngon.
Các món ăn ngày Tết miền Nam
Thịt kho tàu
Đây là món ăn được dùng nhiều trong bữa cơm gia đình và là một phần không thể thiếu trong các món ăn ngày Tết. Thịt kho tàu là sự kết hợp giữa thịt heo ba chỉ, trứng và nước dừa rất ngon và hấp dẫn.
Những ngày giáp Tết, bên cạnh công việc dọn dẹp, sắm sửa nhà cửa thì các gia đình miền Nam còn hay chuẩn bị một nồi thịt kho tàu to để ăn những ngày này. Bạn có thể ăn thịt kho tàu cùng với cơm trắng hoặc dưa giá đều được nhé!
Củ kiệu tôm khô
Điều đặc biệt ở miền Nam khác với miền Trung và miền Bắc chính là củ kiệu không ăn kèm với bánh tét mà thường được ăn cùng tôm khô thành một món riêng. Củ kiệu được ngâm chua ngọt, khi ăn cùng với tôm khô thì rắc một ít đường cát sẽ khiến món ăn có đủ vị mặn, ngọt, giòn, dai, hăng để cánh mày râu nhâm nhi ngày Tết rất thú vị. Tuy củ kiệu tôm khô bình dị nhưng lại là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Nam.
Canh khổ qua nhồi thịt
Canh khổ qua nhồi thịt là một món ăn không chỉ thanh mát, giải nhiệt, rất có lợi cho sức khỏe mà còn mang ý nghĩa đẩy lùi những khó khăn đi qua và đón chờ niềm vui, sự may mắn đến. Do đó, món ăn này là sự lựa chọn tuyệt vời với nhiều gia đình miền Nam trong mỗi dịp Tết Nguyên Đán.
Dưa giá
Dưa giá có tính mát, vị chua, giòn ngon nên được nhiều người chọn làm món ăn để giải nhiệt trong những ngày Tết. Món này có thể ăn cùng với cơm, cuốn bánh tráng đều được, tuy nhiên thích hợp nhất vẫn là ăn kèm thịt kho tàu vì có tác dụng giải ngấy rất hiệu quả. Dưa giá với thành phần chủ yếu gồm giá, hẹ, cà rốt rất tốt cho cơ thể.
Lạp xưởng
Lạp xưởng là món ăn ngày Tết khá phổ biến ở miền Nam mà bất kỳ ai cũng biết đến. Món ăn này có thể chế biến bằng nhiều cách khác nhau như luộc, chiên hoặc nướng trước khi ăn. Một cách chế biến mà được nhiều người ưa chuộng là chiên bằng nước vừa ngon vừa an toàn cho sức khỏe.